Vitamin D : मुलांच्या आरोग्याच्या सर्वांगीण विकासासाठी संतुलित आहार ही मूलभूत गरज आहे. संतुलित आहारामुळे मुलांचा शारीरिक विकास, मानसिक विकास आणि रोगप्रतिकारशक्ती Immune system वाढते. असे असूनही संतुलित आहार व्हिटॅमिन डी Vitamin D इत्यादी काही महत्त्वाच्या पोषक द्रव्यांचा पुरवठा करण्यात पूर्णपणे यशस्वी होत नाही. इतर जीवनसत्त्वांप्रमाणे, व्हिटॅमिन डी सहसा आपल्या आहारात मुबलक प्रमाणात उपलब्ध नसते. अशा तऱ्हेने याची पूर्तता करण्यासाठी पालकांना आपल्या मुलांची विशेष काळजी घ्यावी लागते.
व्हिटॅमिन डी ला सनशाइन व्हिटॅमिन म्हणून देखील ओळखले जाते. मुलांमध्ये शक्ती आणि त्यांच्या विकासासाठी हे खूप महत्वाचे आहे. हे चरबी-विरघळणारे जीवनसत्त्व हाडांच्या सामर्थ्यासाठी महत्वाचे आहे, तसेच संप्रेरक म्हणून विविध शारीरिक कार्यांवर त्याचा परिणाम होतो.
व्हिटॅमिन डी शरीरातील हाडे आणि स्नायूंच्या मजबुतीसाठी आवश्यक कॅल्शियम आणि फॉस्फेट सारखी खनिजे वाढवते. यामुळे हाडे आणि स्नायू मजबूत आणि निरोगी तर होतातच, शिवाय रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यातही महत्त्वाची भूमिका बजावते. तथापि, आपल्या शरीरासाठी व्हिटॅमिन डी किती आवश्यक आहे हे जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहे.
जीवनसत्त्वे आणि औषधे मोजण्याचे एकक आययू (आंतरराष्ट्रीय युनिट्स) आहे. सोप्या भाषेत सांगायचे तर जसे आपण किलोग्रॅममध्ये साखर आणि लिटरमध्ये दूध मोजतो, त्याचप्रमाणे जीवनसत्त्वे आययूमध्ये मोजली जातात.
अमेरिकन अॅकॅडमी ऑफ पेडियाट्रिक्स (एएपी) च्या मते, नवजात मुलांसाठी दररोज 400 आययू व्हिटॅमिन डी आणि मुले आणि प्रौढांसाठी 600 आययू व्हिटॅमिन डी आवश्यक आहे. दररोज योग्य प्रमाणात व्हिटॅमिन डी चे सेवन केल्याने त्यांच्या कंकालरचनेचा सुरळीत विकास होतो, तसेच स्नायू मजबूत होतात आणि रोगप्रतिकारशक्ती देखील वाढते. यामुळे मुले आजारी पडण्याची शक्यता खूप कमी होते.
व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेची अनेक सामान्य लक्षणे आहेत ज्याद्वारे आपण ते ओळखू शकता. जर आपल्या मुलास सांधेदुखी, सतत थकवा, केस पातळ होणे किंवा जखमेची हळू हळू बरे होणे अशी लक्षणे दिसत असतील तर ही लक्षणे व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेचे लक्षण आहेत. ही लक्षणे मुलांच्या विकासावर वाईट प्रकारे परिणाम करतात. अशा वेळी व्हिटॅमिन डीचे सेवन खूप महत्वाचे ठरते.
व्हिटॅमिन डीचे प्रमुख स्त्रोत खालीलप्रमाणे आहेत:
सूर्यप्रकाश
आपली त्वचा सूर्यप्रकाशात व्हिटॅमिन डी तयार करते. दररोज फक्त 15-20 मिनिटे सूर्यप्रकाश घेतल्यास आपल्या शरीरात व्हिटॅमिन डी मुबलक प्रमाणात तयार होते.
पूरक आहार
व्हिटॅमिन डी पूरक आहार अशा लोकांसाठी चांगला स्त्रोत आहे ज्यांचा सूर्यप्रकाश मर्यादित आहे किंवा जे योग्यरित्या आहार घेण्यास सक्षम नाहीत. मुलांसाठी हा एक चांगला पर्याय देखील असू शकतो.
जे सूर्यप्रकाशापुरते मर्यादित आहेत किंवा आहारातील निर्बंध आहेत त्यांच्यासाठी, मुलांना या आवश्यक जीवनसत्त्वाची पुरेशी मात्रा मिळेल याची खात्री करण्यासाठी व्हिटॅमिन डी पूरक आहार एक व्यवहार्य पर्याय असू शकतो.